PODSTAWOWE ZASADY UDZIELANIA PIERWSZEJ POMOCY PRZEDMEDYCZNEJ

adminka - Anita Zielke

Bezpieczeństwo podczas udzielania pomocy
Po pierwsze – nie szkodzić!
Nie narażaj się na ryzyko wykonując niepewne i nieprzemyślane działania. Niebezpieczeństwo może
stanowić np. wypadek drogowy, pożar, tonięcie, akty agresji czy nawet obawa przed zarażeniem się
w kontakcie z poszkodowanym. Zawsze powinniśmy używać środków ochrony osobistej takich jak:
rękawiczki jednorazowe, maseczka do sztucznego oddychania czy okulary ochronne.
Chroń siebie i poszkodowanego oraz oceń bezpieczeństwo
Uznaj że wszystkie materiały biologiczne są zakaźne!
Zasady wzywania pomocy
W pierwszej kolejności poproś głośno o pomoc kogoś, kto przechodzi obok lub stoi i przygląda się.
Możesz zająć się poszkodowanym, a druga osoba może zadzwonić na numer ratunkowy. Jeśli jesteś sam,
zadzwoń natychmiast, a dyspozytor pomoże kierować Twoimi działaniami.
numery alarmowe:
Pogotowie Ratunkowe 999
Straż Pożarna 998
Policja 997
europejski nr ratunkowy: 112
Mów spokojnie i odpowiadaj ściśle na pytania dyspozytora.
Powiedz:
CO? Co się stało (np. wypadek drogowy. ilość poszkodowanych, ich stan).
GDZIE? (ulica, nr domu, nr mieszkania, klatka, piętro, nr drogi, kilometr, charakterystyczne
punkty).
KTO? Kto zgłasza wezwanie pomocy – numer telefonu i dane osobowe.
Nie odkładaj pierwszy słuchawki!
Podstawowe zabiegi ratujące życie
1. Sprawdź, czy poszkodowany i Ty jesteście bezpieczni,
2. Sprawdź reakcję poszkodowanego
Potrząśnij delikatnie za ramię i głośno zapytaj „Słyszysz mnie, czy wszystko porządku?”
3. a. jeżeli reaguje:
−zostaw poszkodowanego w pozycji. w jakiej go zastałeś, pod warunkiem że nie zagraża mu żadne
niebezpieczeństwo
−dowiedz się jak najwięcej (od poszkodowanego lub świadków) na temat zdarzenia i wezwij
pomoc, regularnie oceniaj jego stan,
b. Jeżeli nie reaguje:
−głośno zawołaj o pomoc
−odwróć poszkodowanego na plecy, po czym udrożnij drogi oddechowe poprzez odgięcie głowy
i uniesienie żuchwy
4. Utrzymując drożność dróg oddechowych wzrokiem, słuchem i dotykiem oceń, czy występuje
prawidłowy oddech. Szukaj oznak życia takich jak szmery oddechowe, staraj się wyczuć ruch powietrza na
swoim policzku. W pierwszych minutach po zatrzymaniu pracy serca (zatrzymaniu krążenia)
poszkodowany może słabo oddychać lub wykonywać głośne, niejednoznaczne, pojedyncze westchnięcia,
Nie należy ich mylić z prawidłowym oddychaniem. Na ocenę wzrokiem, słuchem i dotykiem przeznacz
nie więcej niż 10 sekund. Jeżeli masz jakiekolwiek wątpliwości czy oddech jest prawidłowy, działaj tak,
jakby był nieprawidłowy.
5. a. Jeżeli oddech jest prawidłowy,
−ułoż poszkodowanego w pozycji bezpiecznej,
−wyślij kogoś (np. innego świadka zdarzenia) lub sam udaj się po pomoc (wezwij pogotowie). Jeżeli
jesteś sam, zostaw poszkodowanego i sam udaj się aby wezwać służby ratunkowe,
−pamiętaj – aby stale kontrolować czynności życiowe poszkodowanego (oddech) oraz chronić go
przed utratą ciepła. Sprawdzaj oddech co minutę do czasu przybycia pomocy,
2
b. Jeżeli jego oddech nie jest prawidłowy:
−wyślij kogoś po pomoc, np. innego świadka zdarzenia. Jeżeli jesteś sam, zostaw poszkodowanego
i wezwij służby ratunkowe
−po wezwaniu pomocy wróć i rozpocznij uciskanie klatki piersiowej:
a. uklęknij obok poszkodowanego,
b. ułóż nadgarstek jednej ręki na środku mostka poszkodowanego,
c. ułóż nadgarstek drugiej ręki na pierwszym, spleć palca obu dłoni i upewnij się, że nie
będziesz wywierać nacisku na żebra poszkodowanego.
d. nie uciskaj nadbrzusza ani dolnej części mostka, pochyl się nad poszkodowanym, wyprostuj
ramiona i ustaw prostopadle do mostka,
e. uciskaj na głębokość 4-5cm, po każdym uciśnięciu zwolnij nacisk na klatkę piersiową, nie
odrywając dłoni,
f. powtarzaj uciśnięcia z częstotliwością 100/min (nieco mniej niż 2 uciśnięcia/s),
g. okres uciskania i zwalniania nacisku (relaksacji) mostka powinien być taki sam
6.a. Połącz uciskanie klatki piersiowej z oddechami ratowniczymi.
Po wykonaniu 30 uciśnięć klatki piersiowej udrożnij drogi oddechowe odginając głowę i unosząc żuchwę.
Zaciśnij skrzydełka nosa używając palca wskazującego kciuka ręki umieszczonej na czole
poszkodowanego. Pozostaw usta delikatnie otwarte, jednocześnie utrzymując uniesienie żuchwy. Weź
normalny wdech i obejmując szczelnie usta poszkodowanego swoimi ustami, upewniając się, że nie ma
przecieku powietrza. Wdmuchuj powoli powietrze do ust poszkodowanego przez około 1 sekundę (tak
jak przy normalnym oddychaniu), obserwując jednocześnie, czy klatka piersiowa się unosi. Utrzymując
odgięcie głowy i uniesienie żuchwy, odsuń swoje usta od ust poszkodowanego i obserwuj, czy podczas
wydechu opada jego klatka piersiowa. Jeszcze nabierz powietrza i wdmuchnij do ust poszkodowanego,
dążąc do wykonania dwóch skutecznych oddechów ratowniczych. Następnie ponownie ułóż ręce
w prawidłowej pozycji na mostku i wykonaj kolejnych 30 uciśnięć klatki piersiowej.
Kontynuuj uciskanie klatki piersiowej i oddechy ratownicze w stosunku 30:2.
Przerwij swoje działanie w celu sprawdzenia stanu poszkodowanego tylko, gdy zacznie on prawidłowo
oddychać. W innym przypadku nie przerywaj resuscytacji.
Jeżeli wykonane na wstępie oddechy ratownicze nie powodują uniesienia się klatki piersiowej jak przy
normalnym oddychaniu, wykonaj następujące czynności:
−sprawdź jamę ustną poszkodowanego i usuń widoczne ciała obce,
−sprawdź czy odgięcie głowy i uniesienie żuchwy są poprawnie wykonane.
Wykonaj nie więcej niż 2 próby wentylacji za każdym razem, zanim podejmiesz ponownie uciskanie klatki
piersiowej. Jeżeli na miejscu zdarzenia jest więcej niż jeden ratownik powinni oni się zmieniać podczas
prowadzenia resuscytacji co l-2 minuty. aby zapobiec zmęczeniu. Należy zminimalizować przerwy
w resuscytacji podczas zmian.
b. Resuscytację ograniczoną wyłącznie do uciśnięć klatki piersiowej możesz prowadzić w następujących
sytuacjach:
−jeżeli nie jesteś w stanie lub nie chcesz wykonywać oddechów ratowniczych, zastosuj uciśnięcia
kratki piersiowej,
−jeżeli stosujesz wyłącznie uciśnięcia klatki piersiowej, wykonuj je bez przerwy. z częstotliwością
100 uciśnięć/min.
Przerwij swoje działanie w celu sprawdzenia stanu poszkodowanego tylko wtedy, jeżeli zacznie on
prawidłowo oddychać. W innym przypadku nie przerywaj resuscytacji.
Kontynuuj resuscytację do czasu, gdy:
−przybędą wykwalifikowane służby medyczne i przejmą działania,
−poszkodowany zacznie prawidłowo oddychać lub ulegniesz wyczerpaniu.
Postępowanie w przypadku omdlenia
Omdlenie to krótkotrwałe zaburzenie przepływu krwi przez mozg powodujące chwilowe niedotlenienie,
ustępujące samoistnie. Na skutek omdlenia następuje również krótkotrwały spadek ciśnienia tętniczego
krwi.
W przypadku omdlenia:
−układamy poszkodowanego na plecach,
−unosimy mu nogi,
−kontrolujemy oddech i tętno,
3
−zapewniamy dostęp świeżego powietrza.
Postępowanie w przypadku bólu w klatce piersiowej
Do najczęstszych stanów zagrożenia życia, którym towarzyszy ból w klatce piersiowej, zaliczamy: zawał
mięśnia sercowego, dusznicę bolesną niestabilną, rozwarstwienie ściany aorty, zatorowość płucną,
pęknięcie przełyku, odmę zastawkową. Należy pamiętać, aby zawsze zapytać pacjenta, czy odczuwa
aktualnie ból. Jeżeli tak, trzeba poprosić, aby wskazał jego lokalizację.
Ból w klatce piersiowej – objawy mogące sugerować podejrzenie zawału serca:
−duszność,
−wymioty
−bladość,
−zimne poty,
−strach,
−ból zlokalizowany za mostkiem.
Charakter bólu:
−piekący, rozrywający, uczucie ciężaru na klatce piersiowej,
−trwający ponad 20 min. pomimo odpoczynku i leków.
Postępowanie. WEZWIJ POMOC!
−pozycja siedząca – zakaz chodzenia!
−dopływ świeżego powietrza,
−rozluźnij ubranie,
−wsparcie psychiczne – nie panikujemy,
−nie podajemy leków, picia ani jedzenia.
Postępowanie w przypadku krwawienia z nosa
Najprostsze działanie polega na pochyleniu głowy do przodu przez chorego i ułożeniu zimnego okładu na
szyi. W sytuacji, gdy krwawienie jest silne i nie ustępuje samoistnie, należy zacisnąć skrzydełka nosa
i przytrzymać przez jakiś czas Należy pamiętać o pozycji lekko pochylonej do przodu, zapobiegającej
spływaniu krwi do żołądka. Jeżeli pomimo tych działań krwawienie z nosa utrzymuje się, należy założyć
tamponadę – wykonywaną w szpitalu lub ambulatorium przez uprawniony personel.
−pozycja siedząca
−głowa pochylona do przodu
−oczyszczamy nos
−uciskamy skrzydełka nosa
−zakładamy zimny okład na kark
Opatrywanie krwawień i krwotoków
Wyróżniamy krwawienie zewnętrzne i wewnętrzne.
W krwawieniu zewnętrznym postępowanie jest miejscowe. W miejscu wystąpienia krwawienia nakładamy
opatrunek jałowy (jałowe gaziki) i uciskamy bezpośrednio miejsce krwawienia (np. nakładając kawałek
zwiniętego bandażu). Pozostawiając ucisk miejscowy całość bandażujemy tak, aby opatrunek się trzymał,
ale nie powodował niedokrwienia kończyny, bądź okolic miejsca zranienia (należy obandażować
z wyczuciem). Tak skonstruowany opatrunek jest nazywany opatrunkiem uciskowym; nie należy mylić go
z opaską uciskową, która działa na zasadzie ucisku na całej swojej szerokości, a nie tylko w miejscu
przyłożenia ucisku (miejsce krwawiącej rany). Jeżeli opatrunek będzie nasiąkał krwią, należy dołożyć
gazików, nie zdejmując starych i nie zwalniając ucisku. W momencie, gdy mimo tych działań krwawienie
nie ustaje, należy zastosować ucisk na tętnicy powyżej miejsca krwawienia. a w ostateczności zastosować
opaskę uciskową – powinna być raczej używana tylko w ciężkich stanach takich jak amputacja lub
zmiażdżenie, ponieważ istnieje duże ryzyko spowodowania niedokrwienia poniżej miejsca opaski
Postępowanie w przypadku chorego z udarem
Polega głownie na zabezpieczeniu drożności dróg oddechowych – trudności z oddychaniem. Zapewnienie
prawidłowego oddychania (natlenienie chorego) jest podstawą do zapobieżenia dalszemu niedotlenieniu
chorego. Pacjentowi należy zapewnić komfort psychiczny do momentu przyjazdu zespołu ratunkowego.
Nie wolno zmuszać chorego do wysiłku fizycznego, ponieważ we wczesnym okresie bardzo ważne jest
utrzymanie ciśnienia tętniczego krwi na możliwie jak najniższym poziomie wartości, Wykonanie czynności
fizycznej może spowodować skok ciśnienia tętniczego krwi, co pogłębi rozległość udaru.
Postępowanie w przypadku drgawek
Drgawkami nazywamy reakcje układu nerwowego wywołane różnymi czynnikami. Drgawkom często
towarzyszy utrata świadomości. Do najczęstszych przyczyn drgawek zalicza się: padaczkę, urazy
czaszkowo – mózgowe, zatrucia, niedotlenienie, długotrwały brak snu, zaburzenia ze strony układu
pokarmowego, abstynencję alkoholową i lekową, odstawienie używek oraz wysoką temperaturę
(najczęściej u dzieci).
Postępowanie z chorym, u którego pojawił się incydent drgawkowy, sprowadza się przede wszystkim do
ograniczenia dalszych obrażeń ciała, jakie mogłyby wystąpić. W pierwszej kolejności należy zabezpieczyć
chorego przed upadkiem i jakimkolwiek urazem. Następnie należy zadbać o drożność dróg oddechowych
chorego i zabezpieczenie jego głowy (najprościej poprzez umieszczenie głowy chorego pomiędzy swoimi
udami klęcząc za nim). Nie wolno umieszczać choremu żadnych przedmiotów w jamie ustnej, ponieważ
grozi to połknięciem. Nie powinno się mocno krępować ciała chorego w czasie trwania incydentu
drgawkowego. Bezpośrednio po zakończeniu drgawek należy ułożyć poszkodowanego w pozycji
bezpiecznej ustalonej i kontrolować podstawowe parametry życiowe.
Należy obserwować chorego i w razie ponownego wystąpienia napadu drgawkowego należy niezwłocznie
ułożyć go na plecach i zabezpieczyć głowę. Każdorazowo fakt wystąpienia napadu drgawkowego
powinien zakończyć się wezwaniem zespołu ratunkowego.
Porażenie prądem
W sytuacji udzielania pomocy poszkodowanemu w wyniku porażenia prądem należy przede wszystkim
zadbać o bezpieczeństwo własne. W pierwszej kolejności należy odłączyć źródło prądu. Dopiero
w sytuacji, gdy nie ma takiej możliwości, należy za pomocą przedmiotu nieprzewodzącego prądu odsunąć
źródło porażenia lub poszkodowanego. Następnie należy ocenić stan poszkodowanego. W przypadku, gdy
osoba porażona jest nieprzytomna i nie oddycha, rozpocząć resuscytację krążeniowo-oddechową.
Porażeniu prądem często towarzyszą oparzenia skory, które opatrujemy czystym, bądź jałowym
7
opatrunkiem. Dalsze postępowanie uzależnione jest od objawów, jakie pojawią się u poszkodowanego
Zawsze w przypadku porażenia prądem, niezależnie od stanu zdrowia poszkodowanego, należy
skontaktować się ze służbami ratowniczymi i wezwać służby techniczne

The following two tabs change content below.

adminka - Anita Zielke

Materiał dodany przez administratora strony.